Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 1 Index Previous Next
|
1
[दरुपद] अश्रुत्वैवं वचनं ते महर्षे; मया पूर्वं यातितं कार्यम एतत न वै शक्यं विहितस्यापयातुं; तद एवेदम उपपन्नं विधानम 2 दिष्टस्य गरन्थिर अनिवर्तनीयः; सवकर्मणा विहितं नेह किं चित कृतं निमित्तं हि वरैक हेतॊस; तद एवेदम उपपन्नं बहूनाम 3 यथैव कृष्णॊक्तवती पुरस्तान; नैकान पतीन मे भगवान ददातु स चाप्य एवं वरम इत्य अब्रवीत तां; देवॊ हि वेद परमं यद अत्र 4 यदि वायं विहितः शंकरेण; धर्मॊ ऽधर्मॊ वा नात्र ममापराधः गृह्णन्त्व इमे विधिवत पाणिम अस्या; यथॊपजॊषं विहितैषां हि कृष्णा 5 [वै] ततॊ ऽबरवीद भगवान धर्मराजम; अद्य पुण्याहम उत पाण्डवेय अद्य पौष्यं यॊगम उपैति चन्द्रमाः; पाणिं कृष्णायास तवं गृहाणाद्य पूर्वम 6 ततॊ राजॊ यज्ञसेनः सपुत्रॊ; जन्यार्थ युक्तं बहु तत तदग्र्यम समानयाम आस सुतां च कृष्णाम; आप्लाव्य रत्नैर बहुभिर विभूष्य 7 ततः सर्वे सुहृदस तत्र तस्य; समाजग्मुः सचिवा मन्त्रिणश च दरष्टुं विवाहं परमप्रतीता; दविजाश च पौराश च यथा परधानाः 8 तत तस्य वेश्मार्थि जनॊपशॊभितं; विकीर्णपद्मॊत्पलभूषिताजिरम महार्हरत्नौघविचित्रम आबभौ; दिवं यथा निर्मलतारकाचितम 9 ततस तु ते कौरवराजपुत्रा; विभूषिताः कुण्डलिनॊ युवानः महार्हवस्त्रा वरचन्दनॊक्षिताः; कृताभिषेकाः कृतमङ्गल करियाः 10 पुरॊहितेनाग्निसमानवर्चसा; सहैव धौम्येन यथाविधि परभॊ करमेण सर्वे विविशुश च तत सदॊ; महर्षभा गॊष्ठम इवाभिनन्दिनः 11 ततः समाधाय स वेदपारगॊ; जुहाव मन्त्रैर जवलितं हुताशनम युधिष्ठिरं चाप्य उपनीय मन्त्रविन; नियॊजयाम आस सहैव कृष्णया 12 परदक्षिणं तौ परगृहीतपाणी; समानयाम आस स वेदपारगः ततॊ ऽभयनुज्ञाय तम आजिशॊभिनं; पुरॊहितॊ राजगृहाद विनिर्ययौ 13 करमेण चानेन नराधिपात्मजा; वरस्त्रियास ते जगृहुस तदा करम अहन्य अहन्य उत्तमरूपधारिणॊ; महारथाः कौरववंशवर्धनाः 14 इदं च तत्राद्भुत रूपम उत्तमं; जगाद विप्रर्षिर अतीतमानुषम महानुभावा किल सा सुमध्यमा; बभूव कन्यैव गते गते ऽहनि 15 कृते विवाहे दरुपदॊ धनं ददौ; महारथेभ्यॊ बहुरूपम उत्तमम शतं रथानां वरहेमभूषिणां; चतुर्युजां हेमखलीन मालिनाम 16 शतं गजानाम अभिपद्मिनीं तथा; शतं गिरीणाम इव हेमशृङ्गिणाम तथैव दासी शतम अग्र्ययौवनं; महार्हवेषाभरणाम्बर सरजम 17 पृथक पृथक चैव दशायुतान्वितं; धनं ददौ सौमकिर अग्निसाक्षिकम तथैव वस्त्राणि च भूषणानि; परभावयुक्तानि महाधनानि 18 कृते विवाहे च ततः सम पाण्डवाः; परभूतरत्नाम उपलभ्य तां शरियम विजह्रुर इन्द्र परतिमा महाबलाः; पुरे तु पाञ्चाल नृपस्य तस्य ह |
1
[drupada] aśrutvaivaṃ vacanaṃ te maharṣe; mayā pūrvaṃ yātitaṃ kāryam etat na vai śakyaṃ vihitasyāpayātuṃ; tad evedam upapannaṃ vidhānam 2 diṣṭasya granthir anivartanīyaḥ; svakarmaṇā vihitaṃ neha kiṃ cit kṛtaṃ nimittaṃ hi varaika hetos; tad evedam upapannaṃ bahūnām 3 yathaiva kṛṣṇoktavatī purastān; naikān patīn me bhagavān dadātu sa cāpy evaṃ varam ity abravīt tāṃ; devo hi veda paramaṃ yad atra 4 yadi vāyaṃ vihitaḥ śaṃkareṇa; dharmo 'dharmo vā nātra mamāparādhaḥ gṛhṇantv ime vidhivat pāṇim asyā; yathopajoṣaṃ vihitaiṣāṃ hi kṛṣṇā 5 [vai] tato 'bravīd bhagavān dharmarājam; adya puṇyāham uta pāṇḍaveya adya pauṣyaṃ yogam upaiti candramāḥ; pāṇiṃ kṛṣṇāyās tvaṃ gṛhāṇādya pūrvam 6 tato rājo yajñasenaḥ saputro; janyārtha yuktaṃ bahu tat tadagryam samānayām āsa sutāṃ ca kṛṣṇām; āplāvya ratnair bahubhir vibhūṣya 7 tataḥ sarve suhṛdas tatra tasya; samājagmuḥ sacivā mantriṇaś ca draṣṭuṃ vivāhaṃ paramapratītā; dvijāś ca paurāś ca yathā pradhānāḥ 8 tat tasya veśmārthi janopaśobhitaṃ; vikīrṇapadmotpalabhūṣitājiram mahārharatnaughavicitram ābabhau; divaṃ yathā nirmalatārakācitam 9 tatas tu te kauravarājaputrā; vibhūṣitāḥ kuṇḍalino yuvānaḥ mahārhavastrā varacandanokṣitāḥ; kṛtābhiṣekāḥ kṛtamaṅgala kriyāḥ 10 purohitenāgnisamānavarcasā; sahaiva dhaumyena yathāvidhi prabho krameṇa sarve viviśuś ca tat sado; maharṣabhā goṣṭham ivābhinandinaḥ 11 tataḥ samādhāya sa vedapārago; juhāva mantrair jvalitaṃ hutāśanam yudhiṣṭhiraṃ cāpy upanīya mantravin; niyojayām āsa sahaiva kṛṣṇayā 12 pradakṣiṇaṃ tau pragṛhītapāṇī; samānayām āsa sa vedapāragaḥ tato 'bhyanujñāya tam ājiśobhinaṃ; purohito rājagṛhād viniryayau 13 krameṇa cānena narādhipātmajā; varastriyās te jagṛhus tadā karam ahany ahany uttamarūpadhāriṇo; mahārathāḥ kauravavaṃśavardhanāḥ 14 idaṃ ca tatrādbhuta rūpam uttamaṃ; jagāda viprarṣir atītamānuṣam mahānubhāvā kila sā sumadhyamā; babhūva kanyaiva gate gate 'hani 15 kṛte vivāhe drupado dhanaṃ dadau; mahārathebhyo bahurūpam uttamam śataṃ rathānāṃ varahemabhūṣiṇāṃ; caturyujāṃ hemakhalīna mālinām 16 śataṃ gajānām abhipadminīṃ tathā; śataṃ girīṇām iva hemaśṛṅgiṇām tathaiva dāsī śatam agryayauvanaṃ; mahārhaveṣābharaṇāmbara srajam 17 pṛthak pṛthak caiva daśāyutānvitaṃ; dhanaṃ dadau saumakir agnisākṣikam tathaiva vastrāṇi ca bhūṣaṇāni; prabhāvayuktāni mahādhanāni 18 kṛte vivāhe ca tataḥ sma pāṇḍavāḥ; prabhūtaratnām upalabhya tāṃ śriyam vijahrur indra pratimā mahābalāḥ; pure tu pāñcāla nṛpasya tasya ha |