Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 2 Index Previous Next
|
1
[न] कथयिष्ये सभां दिव्यां युधिष्ठिर निबॊध ताम वैवस्वतस्य याम अर्थे विश्वकर्मा चकार ह 2 तैजसी सा सभा राजन बभूव शतयॊजना विस्तारायाम संपन्ना भूयसी चापि पाण्डव 3 अर्कप्रकाशा भराजिष्णुः सर्वतः कामचारिणी नैवातिशीता नात्युष्णा मनसश च परहर्षिणी 4 न शॊकॊ न जरा तस्यां कषुत्पिपासे न चाप्रियम न च दैन्यं कलमॊ वापि परतिकूलं न चाप्य उत 5 सर्वे कामाः सथितास तस्यां ये दिव्या ये च मानुषाः रसवच च परभूतं च भक्ष्यभॊज्यम अरिंदम 6 पुण्यगन्धाः सरजस तत्र नित्यपुष्पफलद्रुमाः रसवन्ति च तॊयानि शीतान्य उष्णानि चैव ह 7 तस्यां राजर्षयः पुण्यास तथा बरह्मर्षयॊ ऽमलाः यमं वैवस्वतं तात परहृष्टाः पर्युपासते 8 ययातिर नहुषः पूरुर मान्धाता सॊमकॊ नृगः तरसदस्युश च तुरयः कृतवीर्यः शरुतश्रवाः 9 अरिप्रणुत सुसिंहश च कृतवेगः कृतिर निमिः परतर्दनः शिबिर मत्स्यः पृथ्व अक्षॊ ऽथ बृहद्रथः 10 ऐडॊ मरुत्तः कुशिकः सांकाश्यः सांकृतिर भवः चतुरश्वः सदश्वॊर्मिः कार्तवीर्यश च पार्थिवः 11 भरतस तथा सुरथः सुनीथॊ नैषधॊ नलः दिवॊदासॊ ऽथ सुमना अम्बरीषॊ भगीरथः 12 वयश्वः सदश्वॊ वध्र्य अश्वः पञ्च हस्तः पृथुश्रवाः रुषद्गुर वृषसेनश च कषुपश च सुमहाबलः 13 रुषद अश्वॊ वसु मनाः पुरु कुत्सॊ धवजी रथी आर्ष्टिषेणॊ दिलीपश च महात्मा चाप्य उशीनरः 14 औशीनरः पुण्डरीकः शर्यातिः शरभः शुचिः अङ्गॊ ऽरिष्टश च वेनश च दुःषन्तः संजयॊ जयः 15 भाङ्गास्वरिः सुनीथश च निषधॊ ऽथ तविषी रथः करंधमॊ बाह्लिकश च सुद्युम्नॊ बलवान मधुः 16 कपॊत रॊमा तृणकः सहदेवार्जुनौ तथा रामॊ दाशरथिश चैव लक्ष्मणॊ ऽथ परतर्दनः 17 अलर्कः कक्षसेनश च गयॊ गौराश्व एव च जामदग्न्यॊ ऽथ रामॊ ऽतर नाभाग सगरौ तथा 18 भूरि दयुम्नॊ महाश्वश च पृथ्व अश्वॊ जनकस तथा वैन्यॊ राजा वारि षेणः पुरुजॊ जनमेजयः 19 बरह्मदत्तस तरिगर्तश च राजॊपरि चरस तथा इन्द्र दयुम्नॊ भीम जानुर गयः पृष्ठॊ नयॊ ऽनघ 20 पद्मॊ ऽथ मुचुकुन्दश च भूरि दयुम्नः परसेनजित अरिष्टनेमिः परद्युम्नः पृथग अश्वॊ ऽजकस तथा 21 शतं मत्स्या नृपतयः शतं नीपाः शतं हयाः धृतराष्ट्राश चैकशतम अशीतिर जनमेजयाः 22 शतं च बरह्मदत्तानाम ईरिणां वैरिणां शतम शंतनुश चैव राजर्षिः पाण्डुश चैव पिता तव 23 उशद गवः शतरथॊ देवराजॊ जयद्रथः वृषा दर्भिश च राजर्षिर धाम्ना सह समन्त्रिणा 24 अथापरे सहस्राणि ये गताः शशबिन्दवः इष्ट्वाश्वमेधैर बहुभिर महद्भिर भूरिदक्षिणैः 25 एते राजर्षयः पुण्याः कीर्तिमन्तॊ बहुश्रुताः तस्यां सभायां राजर्षे वैवस्वतम उपासते 26 अगस्त्यॊ ऽथ मतङ्गश च कालॊ मृत्युस तथैव च यज्वानश चैव सिद्धाश च ये च यॊगशरीरिणः 27 अग्निष्व आत्ताश च पितरः फेनपाश चॊष्मपाश च ये सवधावन्तॊ बर्हि षदॊ मूर्तिमन्तस तथापरे 28 कालचक्रं च साक्षाच च भगवान हव्यवाहनः नरा दुष्कृतकर्माणॊ दक्षिणायन मृत्यवः 29 कालस्य नयने युक्ता यमस्य पुरुषाश च ये तस्यां शिंशप पालाशास तथा काशकुशादयः उपासते धर्मराजं मूर्तिमन्तॊ निरामयाः 30 एते चान्ये च बहवः पितृराज सभा सदः अशक्याः परिसंख्यातुं नामभिः कर्मभिस तथा 31 असंबाधा हि सा पार्थ रम्या कामगमा सभा दीर्घकालं तपस तप्त्वा निर्मिता विश्वकर्मणा 32 परभासन्ती जवलन्तीव तेजसा सवेन भारत ताम उग्रतपसॊ यान्ति सुव्रताः सत्यवादिनः 33 शान्ताः संन्यासिनः सिद्धा पूताः पुण्येन कर्मणा सर्वे भास्वरदेहाश च सर्वे च विरजॊऽमबराः 34 चित्राङ्गदाश चित्रमाल्याः सर्वे जवलितकुण्डलाः सुकृतैः कर्मभिः पुण्यैः परिबर्हैर विभूषिताः 35 गन्धर्वाश च महात्मानः शतशश चाप्सरॊगणाः वादित्रं नृत्तगीतं च हास्यं लास्यं च सर्वशः 36 पुण्याश च गन्धाः शब्दाश च तस्यां पार्थ समन्ततः दिव्यानि माल्यानि च ताम उपतिष्ठन्ति सर्वशः 37 शतं शतसहस्राणि धर्मिणां तं परजेश्वरम उपासते महात्मानं रूपयुक्ता मनस्विनः 38 ईदृशी सा सभा राजन पितृराज्ञॊ महात्मनः वरुणस्यापि वक्ष्यामि सभां पुष्कर मालिनीम |
1
[n] kathayiṣye sabhāṃ divyāṃ yudhiṣṭhira nibodha tām vaivasvatasya yām arthe viśvakarmā cakāra ha 2 taijasī sā sabhā rājan babhūva śatayojanā vistārāyāma saṃpannā bhūyasī cāpi pāṇḍava 3 arkaprakāśā bhrājiṣṇuḥ sarvataḥ kāmacāriṇī naivātiśītā nātyuṣṇā manasaś ca praharṣiṇī 4 na śoko na jarā tasyāṃ kṣutpipāse na cāpriyam na ca dainyaṃ klamo vāpi pratikūlaṃ na cāpy uta 5 sarve kāmāḥ sthitās tasyāṃ ye divyā ye ca mānuṣāḥ rasavac ca prabhūtaṃ ca bhakṣyabhojyam ariṃdama 6 puṇyagandhāḥ srajas tatra nityapuṣpaphaladrumāḥ rasavanti ca toyāni śītāny uṣṇāni caiva ha 7 tasyāṃ rājarṣayaḥ puṇyās tathā brahmarṣayo 'malāḥ yamaṃ vaivasvataṃ tāta prahṛṣṭāḥ paryupāsate 8 yayātir nahuṣaḥ pūrur māndhātā somako nṛgaḥ trasadasyuś ca turayaḥ kṛtavīryaḥ śrutaśravāḥ 9 aripraṇut susiṃhaś ca kṛtavegaḥ kṛtir nimiḥ pratardanaḥ śibir matsyaḥ pṛthv akṣo 'tha bṛhadrathaḥ 10 aiḍo maruttaḥ kuśikaḥ sāṃkāśyaḥ sāṃkṛtir bhavaḥ caturaśvaḥ sadaśvormiḥ kārtavīryaś ca pārthivaḥ 11 bharatas tathā surathaḥ sunītho naiṣadho nalaḥ divodāso 'tha sumanā ambarīṣo bhagīrathaḥ 12 vyaśvaḥ sadaśvo vadhry aśvaḥ pañca hastaḥ pṛthuśravāḥ ruṣadgur vṛṣasenaś ca kṣupaś ca sumahābalaḥ 13 ruṣad aśvo vasu manāḥ puru kutso dhvajī rathī ārṣṭiṣeṇo dilīpaś ca mahātmā cāpy uśīnaraḥ 14 auśīnaraḥ puṇḍarīkaḥ śaryātiḥ śarabhaḥ śuciḥ aṅgo 'riṣṭaś ca venaś ca duḥṣantaḥ saṃjayo jayaḥ 15 bhāṅgāsvariḥ sunīthaś ca niṣadho 'tha tviṣī rathaḥ karaṃdhamo bāhlikaś ca sudyumno balavān madhuḥ 16 kapota romā tṛṇakaḥ sahadevārjunau tathā rāmo dāśarathiś caiva lakṣmaṇo 'tha pratardanaḥ 17 alarkaḥ kakṣasenaś ca gayo gaurāśva eva ca jāmadagnyo 'tha rāmo 'tra nābhāga sagarau tathā 18 bhūri dyumno mahāśvaś ca pṛthv aśvo janakas tathā vainyo rājā vāri ṣeṇaḥ purujo janamejayaḥ 19 brahmadattas trigartaś ca rājopari caras tathā indra dyumno bhīma jānur gayaḥ pṛṣṭho nayo 'nagha 20 padmo 'tha mucukundaś ca bhūri dyumnaḥ prasenajit ariṣṭanemiḥ pradyumnaḥ pṛthag aśvo 'jakas tathā 21 śataṃ matsyā nṛpatayaḥ śataṃ nīpāḥ śataṃ hayāḥ dhṛtarāṣṭrāś caikaśatam aśītir janamejayāḥ 22 śataṃ ca brahmadattānām īriṇāṃ vairiṇāṃ śatam śaṃtanuś caiva rājarṣiḥ pāṇḍuś caiva pitā tava 23 uśad gavaḥ śataratho devarājo jayadrathaḥ vṛṣā darbhiś ca rājarṣir dhāmnā saha samantriṇā 24 athāpare sahasrāṇi ye gatāḥ śaśabindavaḥ iṣṭvāśvamedhair bahubhir mahadbhir bhūridakṣiṇaiḥ 25 ete rājarṣayaḥ puṇyāḥ kīrtimanto bahuśrutāḥ tasyāṃ sabhāyāṃ rājarṣe vaivasvatam upāsate 26 agastyo 'tha mataṅgaś ca kālo mṛtyus tathaiva ca yajvānaś caiva siddhāś ca ye ca yogaśarīriṇaḥ 27 agniṣv āttāś ca pitaraḥ phenapāś coṣmapāś ca ye svadhāvanto barhi ṣado mūrtimantas tathāpare 28 kālacakraṃ ca sākṣāc ca bhagavān havyavāhanaḥ narā duṣkṛtakarmāṇo dakṣiṇāyana mṛtyavaḥ 29 kālasya nayane yuktā yamasya puruṣāś ca ye tasyāṃ śiṃśapa pālāśās tathā kāśakuśādayaḥ upāsate dharmarājaṃ mūrtimanto nirāmayāḥ 30 ete cānye ca bahavaḥ pitṛrāja sabhā sadaḥ aśakyāḥ parisaṃkhyātuṃ nāmabhiḥ karmabhis tathā 31 asaṃbādhā hi sā pārtha ramyā kāmagamā sabhā dīrghakālaṃ tapas taptvā nirmitā viśvakarmaṇā 32 prabhāsantī jvalantīva tejasā svena bhārata tām ugratapaso yānti suvratāḥ satyavādinaḥ 33 śāntāḥ saṃnyāsinaḥ siddhā pūtāḥ puṇyena karmaṇā sarve bhāsvaradehāś ca sarve ca virajo'mbarāḥ 34 citrāṅgadāś citramālyāḥ sarve jvalitakuṇḍalāḥ sukṛtaiḥ karmabhiḥ puṇyaiḥ paribarhair vibhūṣitāḥ 35 gandharvāś ca mahātmānaḥ śataśaś cāpsarogaṇāḥ vāditraṃ nṛttagītaṃ ca hāsyaṃ lāsyaṃ ca sarvaśaḥ 36 puṇyāś ca gandhāḥ śabdāś ca tasyāṃ pārtha samantataḥ divyāni mālyāni ca tām upatiṣṭhanti sarvaśaḥ 37 śataṃ śatasahasrāṇi dharmiṇāṃ taṃ prajeśvaram upāsate mahātmānaṃ rūpayuktā manasvinaḥ 38 īdṛśī sā sabhā rājan pitṛrājño mahātmanaḥ varuṇasyāpi vakṣyāmi sabhāṃ puṣkara mālinīm |