1
[वैषम्पायन] तस्मिन वाक्यान्तरे वक्ता देवस्थानॊ महातपाः अभिनीततरं वाक्यम इत्य उवाच युधिष्ठिरम 2 यद वचॊ फल्गुनेनॊक्तं न जयायॊ ऽसति धनाद इति अत्र ते वर्तयिष्यामि तद एकाग्रमनाः शृणु 3 अजातशत्रॊ धर्मेण कृत्स्ना ते वसुधा जिता तां जित्वा न वृथा राजंस तवं परित्यक्तुम अर्हसि 4 चतुष्पदी हि निःश्रेणी कर्मण्य एषा परतिष्ठिता तां करमेण महाबाहॊ यथावज जय पार्थिव 5 तस्मात पार्थ महायज्ञैर यजस्व बहु दक्षिणैः सवाध्याययज्ञा ऋषयॊ जञानयज्ञास तथापरे 6 कर्म निष्ठांस तु बुध्येथास तपॊ निष्ठांश च भारत वैखानसानां राजेन्द्र वचनं शरूयते यथा 7 ईहते धनहेतॊर यस तस्यानीहा गरीयसी भूयान दॊषः परवर्धेत यस तं धनम अपाश्रयेत 8 कृच्छ्राच च दरव्यसंहारं कुर्वन्ति धनकारणात धनेन तृषितॊ ऽबुद्ध्या भरूण हत्यां न बुध्यते 9 अनर्हते यद ददाति न ददाति यद अर्हते अनर्हार्हापरिज्ञानाद दानधर्मॊ ऽपि दुष्करः 10 यज्ञाय सृष्टानि धनानि धात्रा; यष्टादिष्टः पुरुषॊ रक्षिता च तस्मात सर्वं यज्ञ एवॊपयॊज्यं; धनं ततॊ ऽनन्तर एव कामः 11 यज्ञैर इन्द्रॊ विविधैर अन्नवद्भिर; देवान सर्वान अभ्ययान महौजाः तेनेन्द्रत्वं पराप्य विभ्राजते ऽसौ; तस्माद यज्ञे सर्वम एवॊपयॊज्यम 12 महादेवः सर्वमेधे महात्मा; हुत्वात्मानं देवदेवॊ विभूतः विश्वाँल लॊकान वयाप्य विष्टभ्य कीर्त्या; विरॊचते दयुतिमान कृत्ति वासाः 13 आविक्षितः पार्थिवॊ वै मरुत्तः; सवृद्ध्या मर्त्यॊ यॊ ऽयजद देवराजम यज्ञे यस्य शरीः सवयं संनिविष्टा; यस्मिन भाण्डं काञ्चनं सर्वम आसीत 14 हरिश्चन्द्रः पार्थिवेन्द्रः शरुतस ते; यज्ञैर इष्ट्वा पुण्यकृद वीतशॊकः ऋद्ध्या शक्रं यॊ ऽजयन मानुषः संस; तस्माद यज्ञे सर्वम एवॊपयॊज्यम |
1
[vaiṣampāyana] tasmin vākyāntare vaktā devasthāno mahātapāḥ abhinītataraṃ vākyam ity uvāca yudhiṣṭhiram 2 yad vaco phalgunenoktaṃ na jyāyo 'sti dhanād iti atra te vartayiṣyāmi tad ekāgramanāḥ śṛṇu 3 ajātaśatro dharmeṇa kṛtsnā te vasudhā jitā tāṃ jitvā na vṛthā rājaṃs tvaṃ parityaktum arhasi 4 catuṣpadī hi niḥśreṇī karmaṇy eṣā pratiṣṭhitā tāṃ krameṇa mahābāho yathāvaj jaya pārthiva 5 tasmāt pārtha mahāyajñair yajasva bahu dakṣiṇaiḥ svādhyāyayajñā ṛṣayo jñānayajñās tathāpare 6 karma niṣṭhāṃs tu budhyethās tapo niṣṭhāṃś ca bhārata vaikhānasānāṃ rājendra vacanaṃ śrūyate yathā 7 īhate dhanahetor yas tasyānīhā garīyasī bhūyān doṣaḥ pravardheta yas taṃ dhanam apāśrayet 8 kṛcchrāc ca dravyasaṃhāraṃ kurvanti dhanakāraṇāt dhanena tṛṣito 'buddhyā bhrūṇa hatyāṃ na budhyate 9 anarhate yad dadāti na dadāti yad arhate anarhārhāparijñānād dānadharmo 'pi duṣkaraḥ 10 yajñāya sṛṣṭāni dhanāni dhātrā; yaṣṭādiṣṭaḥ puruṣo rakṣitā ca tasmāt sarvaṃ yajña evopayojyaṃ; dhanaṃ tato 'nantara eva kāmaḥ 11 yajñair indro vividhair annavadbhir; devān sarvān abhyayān mahaujāḥ tenendratvaṃ prāpya vibhrājate 'sau; tasmād yajñe sarvam evopayojyam 12 mahādevaḥ sarvamedhe mahātmā; hutvātmānaṃ devadevo vibhūtaḥ viśvāṁl lokān vyāpya viṣṭabhya kīrtyā; virocate dyutimān kṛtti vāsāḥ 13 āvikṣitaḥ pārthivo vai maruttaḥ; svṛddhyā martyo yo 'yajad devarājam yajñe yasya śrīḥ svayaṃ saṃniviṣṭā; yasmin bhāṇḍaṃ kāñcanaṃ sarvam āsīt 14 hariścandraḥ pārthivendraḥ śrutas te; yajñair iṣṭvā puṇyakṛd vītaśokaḥ ṛddhyā śakraṃ yo 'jayan mānuṣaḥ saṃs; tasmād yajñe sarvam evopayojyam |