Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 12 Index Previous Next
|
1
[भ] अथ तत्र महार्चिष्मान अनलॊ वातसारथिः तस्याविदूरे रक्षार्थं खगेन्द्रेण कृतॊ ऽभवत 2 स चापि पार्श्वे सुष्वाप विश्वस्तॊ बकराट तदा कृतघ्नस तु स दुष्टात्मा तं जिघांसुर अजागरत 3 ततॊ ऽलातेन दीप्तेन विश्वस्तं निजघान तम निहत्य च मुदा युक्तः सॊ ऽनुबन्धं न दृष्टवान 4 स तं विपक्ष रॊमाणं कृत्वाग्नाव अपचत तदा तं गृहीत्वा सुवर्णं च ययौ दरुततरं दविजः 5 ततॊ ऽनयस्मिन गते चाह्नि विरूपाक्षॊ ऽबरवीत सुतम न परेक्षे राजधर्माणम अद्य पुत्र खगॊत्तमम 6 स पूर्वसंध्यां बरह्माणं वन्दितुं याति सर्वदा मां चादृष्ट्वा कदा चित स न गच्छति गृहान खगः 7 उभे दविरात्रं संध्ये वै नाभ्यगात स ममालयम तस्मान न शुध्यते भावॊ मम स जञायतां सुहृत 8 सवाध्यायेन वियुक्तॊ हि बरह्म वर्चस वर्जितः तं गतस तत्र मे शङ्का हन्यात तं स दविजाधमः 9 दुराचारस तु दुर्बुद्धिर इङ्गितैर लक्षितॊ मया निष्क्रियॊ दारुणाकारः कृष्णॊ दस्युर इवाधमः 10 गौतमः स गतस तत्र तेनॊद्विग्नं मनॊ मम पुत्र शीघ्रम इतॊ गत्वा राजधर्मनिवेशनम जञायतां स विशुद्धात्मा यदि जीवति माचिरम 11 स एवम उक्तस तवरितॊ रक्षॊभिः सहितॊ ययौ नयग्रॊधं तत्र चापश्यत कङ्कालं राजधर्मणः 12 स रुदन्न अगमत पुत्रॊ राक्षसेन्द्रस्य धीमतः तवरमाणः परं शक्त्या गौतम गरहणाय वै 13 ततॊ ऽविदूरे जगृहुर गौतमं राक्षसास तदा राजधर्मशरीरं च पक्षास्थि चरणॊज्झितम 14 तम आदायाथ रक्षांसि दरुतं मेरुव्रजं ययुः राज्ञश च दर्शयाम आसुः शरीरं राजधर्मणः कृतघ्नं पुरुषं तं च गौतमं पापचेतसम 15 रुरॊद राजा तं दृष्ट्वा सामात्यः स पुरॊहितः आर्तनादश च सुमहान अभूत तस्य निवेशने 16 स सत्री कुमारं च पुरं बभूवास्वस्थ मानसम अथाब्रवीन नृपः पुत्रं पापॊ ऽयं वध्यताम इति 17 अस्य मांसैर इमे सर्वे विहरन्तु यथेष्टतः पापाचारः पापकर्मा पापात्मा पापनिश्चयः हन्तव्यॊ ऽयं मम मतिर भवद्भिर इति राक्षसाः 18 इत्य उक्ता राक्षसेन्द्रेण राक्षसा घॊरविक्रमाः नैच्छन्त तं भक्षयितुं पापकर्मायम इत्य उत 19 दस्यूनां दीयताम एष साध्व अद्य पुरुषाधमः इत्य ऊचुस तं महाराज राक्षसेन्द्रं निशाचराः 20 शिरॊभिश च गता भूमिम ऊचू रक्षॊगणाधिपम न दातुम अर्हसि तवं नॊ भक्षणायास्य किल्बिषम 21 एवम अस्त्व इति तान आह राक्षसेन्द्रॊ निशाचरान दस्यूनां दीयताम एष कृतघ्नॊ ऽदयैव राक्षसाः 22 इत्य उक्ते तस्य ते दासाः शूलमुद्गर पाणयः छित्त्वा तं खण्डशः पापं दस्युभ्यः परददुस तदा 23 दस्यवश चापि नैच्छन्त तम अत्तुं पापकारिणम करव्यादा अपि राजेन्द्र कृतघ्नं नॊपभुञ्जते 24 बरह्मघ्ने च सुरापे च चॊरे भग्नव्रते तथा निष्कृतिर विहिता राजन कृतघ्ने नास्ति निष्कृतिः 25 मित्रद्रॊही नृशंसश च कृतघ्नश च नराधमः करव्यादैः कृमिभिश चान्यैर न भुज्यन्ते हि तादृशाः |
1
[bh] atha tatra mahārciṣmān analo vātasārathiḥ tasyāvidūre rakṣārthaṃ khagendreṇa kṛto 'bhavat 2 sa cāpi pārśve suṣvāpa viśvasto bakarāṭ tadā kṛtaghnas tu sa duṣṭātmā taṃ jighāṃsur ajāgarat 3 tato 'lātena dīptena viśvastaṃ nijaghāna tam nihatya ca mudā yuktaḥ so 'nubandhaṃ na dṛṣṭavān 4 sa taṃ vipakṣa romāṇaṃ kṛtvāgnāv apacat tadā taṃ gṛhītvā suvarṇaṃ ca yayau drutataraṃ dvijaḥ 5 tato 'nyasmin gate cāhni virūpākṣo 'bravīt sutam na prekṣe rājadharmāṇam adya putra khagottamam 6 sa pūrvasaṃdhyāṃ brahmāṇaṃ vandituṃ yāti sarvadā māṃ cādṛṣṭvā kadā cit sa na gacchati gṛhān khagaḥ 7 ubhe dvirātraṃ saṃdhye vai nābhyagāt sa mamālayam tasmān na śudhyate bhāvo mama sa jñāyatāṃ suhṛt 8 svādhyāyena viyukto hi brahma varcasa varjitaḥ taṃ gatas tatra me śaṅkā hanyāt taṃ sa dvijādhamaḥ 9 durācāras tu durbuddhir iṅgitair lakṣito mayā niṣkriyo dāruṇākāraḥ kṛṣṇo dasyur ivādhamaḥ 10 gautamaḥ sa gatas tatra tenodvignaṃ mano mama putra śīghram ito gatvā rājadharmaniveśanam jñāyatāṃ sa viśuddhātmā yadi jīvati māciram 11 sa evam uktas tvarito rakṣobhiḥ sahito yayau nyagrodhaṃ tatra cāpaśyat kaṅkālaṃ rājadharmaṇaḥ 12 sa rudann agamat putro rākṣasendrasya dhīmataḥ tvaramāṇaḥ paraṃ śaktyā gautama grahaṇāya vai 13 tato 'vidūre jagṛhur gautamaṃ rākṣasās tadā rājadharmaśarīraṃ ca pakṣāsthi caraṇojjhitam 14 tam ādāyātha rakṣāṃsi drutaṃ meruvrajaṃ yayuḥ rājñaś ca darśayām āsuḥ śarīraṃ rājadharmaṇaḥ kṛtaghnaṃ puruṣaṃ taṃ ca gautamaṃ pāpacetasam 15 ruroda rājā taṃ dṛṣṭvā sāmātyaḥ sa purohitaḥ ārtanādaś ca sumahān abhūt tasya niveśane 16 sa strī kumāraṃ ca puraṃ babhūvāsvastha mānasam athābravīn nṛpaḥ putraṃ pāpo 'yaṃ vadhyatām iti 17 asya māṃsair ime sarve viharantu yatheṣṭataḥ pāpācāraḥ pāpakarmā pāpātmā pāpaniścayaḥ hantavyo 'yaṃ mama matir bhavadbhir iti rākṣasāḥ 18 ity uktā rākṣasendreṇa rākṣasā ghoravikramāḥ naicchanta taṃ bhakṣayituṃ pāpakarmāyam ity uta 19 dasyūnāṃ dīyatām eṣa sādhv adya puruṣādhamaḥ ity ūcus taṃ mahārāja rākṣasendraṃ niśācarāḥ 20 śirobhiś ca gatā bhūmim ūcū rakṣogaṇādhipam na dātum arhasi tvaṃ no bhakṣaṇāyāsya kilbiṣam 21 evam astv iti tān āha rākṣasendro niśācarān dasyūnāṃ dīyatām eṣa kṛtaghno 'dyaiva rākṣasāḥ 22 ity ukte tasya te dāsāḥ śūlamudgara pāṇayaḥ chittvā taṃ khaṇḍaśaḥ pāpaṃ dasyubhyaḥ pradadus tadā 23 dasyavaś cāpi naicchanta tam attuṃ pāpakāriṇam kravyādā api rājendra kṛtaghnaṃ nopabhuñjate 24 brahmaghne ca surāpe ca core bhagnavrate tathā niṣkṛtir vihitā rājan kṛtaghne nāsti niṣkṛtiḥ 25 mitradrohī nṛśaṃsaś ca kṛtaghnaś ca narādhamaḥ kravyādaiḥ kṛmibhiś cānyair na bhujyante hi tādṛśāḥ |